บันทึกภาพใต้พิภพ จุดที่ลึกที่สุดของโลก

นักถ่ายภาพถ้ำอย่าง Robbie Shone ต้องเดินทางไปยังหลายจุดที่ลึกที่สุดของโลกเพื่อบันทึกภาพ จากนั้นก็ทำให้มันสว่างขึ้นมา

คุณสนใจสิ่งไหนก่อน การมุดถ้ำหรือการถ่ายรูป?

ตอบยากเหมือนกันนะ ผมเรียนศิลปะที่มหาวิทยาลัย Sheffield Hallam ซึ่งผมก็เรียนถ่ายรูปด้วย ในขณะเดียวกันผมก็อยากหากิจกรรมทำในวันหยุด ก็เลยลองการไต่ถ้ำดู เพียงไม่กี่เดือนก็พบว่าผมสามารถผสมผสานศิลปะที่ผมเรียนเข้ากับการมุดถ้ำ มันอัศจรรย์มากเพราะแต่ละถ้ำมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและเป็นเรื่องที่ท้าทายมาก ในการให้แสง

ต้องระวังเรื่องอะไรเป็นพิเศษเกี่ยวกับอุปกรณ์บ้าง?

อุปกรณ์ถ่ายภาพมีความละเอียดอ่อนและไม่ได้ออกแบบมาเพื่อการไต่ถ้ำ เราจึงต้องใส่ลงในกล่องกันน้ำเวลาเดินทาง ผมใช้กล่องแบบตู้กลมที่ใช้กันในวงการเรือใบเพื่อไม่ให้อุปกรณ์เปียกน้ำ และรูปทรงของมันทำให้มันไม่ไปเข้าติดในซอกหลืบ นอกจากนั้นข้างในยังบุโฟมกันกระแทกและสามารถกลิ้งไปได้

อีกปัจจัยหนึ่งคืออุณหภูมิ อุณหภูมิในถ้ำขึ้นอยู่กับว่ามันอยู่ส่วนไหนของโลก ถ้ำบนเขาในทวีปอเมริกาเหนือหรือยุโรปอาจเย็น 4-5 องศาเซลเซียส ในขณะที่บางถ้ำในเขตร้อน เช่น เกาะบอร์เนียวอาจจะอุ่นขึ้นมาถึง 23 องศา ชิ้นเลนส์ด้านในอาจเกิดฝ้าได้ หากคุณต้องเดินทางจากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่งที่อุณหภูมิต่างกันมาก ผมจึงป้องกันด้วยการเอาถุงความร้อนแบบใช้แล้วทิ้งใส่ลงไปในกล่องที่บรรจุ กล้องก่อนจะลงไปในถ้ำ

เวลาเจอที่แคบหรือช่องถ้ำที่ลึก คุณขนย้ายอุปกรณ์กันอย่างไร

เราต้องแบกอุปกรณ์ทุกอย่างด้วยตัวเอง บางครั้งก็ต้องขนย้ายกันสองสามรอบจากทางเข้ากว่าจะหมด แต่เนื่องจากผมมีประสบการณ์การไต่ถ้ำอยู่ก่อน ผมจึงรู้ว่าต้องยืนตรงไหน ต้องปีนข้ามอย่างไร หรือต้องขยับตัวแบบไหนในที่มืด

ผมมักจะมีผู้ช่วยไปด้วยขึ้นอยู่กับว่างานใหญ่แค่ไหน ถ้าเป็นงานเล็กก็อาจจะมีผู้ช่วยแค่คนเดียว แต่ถ้าเป็นถ้ำขนาดใหญ่ก็ต้องใช้มากกกว่านั้น ที่เคยใช้มากที่สุดคือ 15 คนสำหรับงานถ่ายถ้ำในเมืองจีน

คำถาทางเทคนิคบ้าง: คุณเริ่มหัดถ่ายภาพในสถานที่ที่มืดสนิทอย่างไร

ผมไม่ใช้ไฟแฟลชรุ่นใหม่ เพราะ TTL หรือ LCD ก็ดีและแพงเกินไปสำหรับงานแบบนี้ ส่วนมากผมใช้แฟลชบัลบ์แบบหลอดราคาถูก เหมือนนักข่าวสมัยโบราณ มันให้แสงที่สว่างมาก มี Guide Number ที่ 350 เมตร นอกจากนั้นยังยิงแสงได้ง่ายแม้เวลาอยู่ในน้ำจึงไม่ต้องกังวลว่ามันจะเปียก แต่อย่างใด ข้อดีของมันคือถ้าผมทำพังไปอันหนึ่งมันก็ราคาแค่ ไม่กี่ร้อยบาท!

แฟลชบัลบ์แรงสูงส่วนใหญ่จะเป็นหลอดใสไม่เคลือบสีฟ้า จึงมีอุณหภูมิสีอยู่ที่ 3,800K ซึ่งแปลว่าผมต้องใช้ฟิลเตอร์สีฟ้า 5,200K เพื่อแก้สีให้ถูกต้อง

จะทำให้ถ้ำสว่างขึ้นมาต้องใช้หลอดแฟลชทั้งหมดกี่อัน

ขึ้นอยู่กับตัวแบบ ผมเคยใช้เพียงหลอดเดียวก็มี แต่ส่วนใหญ่ก็ประมาณ 50 – 100 หลอด ถ้าเป็นถ้ำที่มีขนาดใหญ่มากก็ต้องใช้หลายคนช่วยในการยิงแฟลช

สิ่งที่พลาดได้ง่ายก็คือคาดการณ์ผิดโดยคิดว่าใช้แสงไม่เยอะ ผมดูรูปถ่ายถ้ำทุกวันและดูรูปที่ช่างภาพอื่นถ่าย คนที่ไม่ทำเป็นอาชีพจะไม่มีทางรู้เลยว่าความมืดในถ้ำนั้นต้องใช้แสงมากแค่ ไหนในการทำให้มันสว่างขึ้นมา ถ้าคุณใช้แสงน้อยไป คุณก็ต้องแก้ไขกันอีกมากกว่าจะได้ภาพที่ใช้ได้ ผมจึงมักระวังไว้ก่อนและใช้แสงให้มากเข้าไว้

คุณจะรู้ล่วงหน้าได้อย่างไรว่าถ้ำแต่ละแห่งนั้นจะถ่ายออกมาสวยหรือไม่ และถ้ำที่ดีจะต้องลึกอย่างเดียวหรือมีปัจจัยอื่นด้วย

ผมทำงานด้านนี้มาสิบปีแล้ว ผมเลยมีลางสังหรณ์ว่าแบบไหนจะออกมาดี แบบไหนไม่ดี ถ้าเป็นไปได้ผมก็จะไปที่ถ้ำนั้นก่อน พกไปแค่ไฟฉายอันเดียวและดูให้ทั่ว จากนั้นค่อยกลับไปใหม่หลังจากได้วิเคราะห์แล้วว่าต้องทำอย่างไรบ้างถึงจะได้ รูปถ่ายที่สวย

ผมไม่ชอบถ้ำที่มีชื่อเสียงที่อยู่ใกล้พื้นโลก ผมชอบที่ที่ห่างไกลและไปลำบาก เช่น ในป่าของ Papua New Guinea ที่น่าสนใจสำหรับผมก็เพราะว่าไม่มีใครเคยเห็นในถ้ำนั้นมาก่อน ผมจะไปกันเป็นกลุ่มและหลายครั้งก็เป็นพวกเราที่ค้นพบถ้ำนั้นเป็นครั้งแรก

อะไรคืออุปสรรคที่คนส่วนใหญ่มักคาดไม่ถึงจนกว่าจะลงไปในถ้ำนั้นแล้ว

ถ้ำที่ลึกลงไปในแนวตั้งต้องอาศัยเทคนิคในการไต่เป็นพิเศษ และคุณก็ต้องมีวิธีการยึดขาตั้งกล้องไว้กับกำแพงถ้ำเพื่อถ่ายภาพ

ผมได้ถ่ายช่องถ้ำที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่เมืองจีนเมื่อปีที่แล้ว ผมไต่ลงไปประมาณครึ่งหนึ่งได้และก็มองไปรอบๆ มันเป็นช่องถ้ำรูปทรงกระบอกที่สวยมากและก็มีสีสันที่วิเศษมาก ผมคิดว่ามันน่าจะเป็นฉากหน้าที่ยอดเยี่ยม ผมพกเก้าอี้เล็กๆ ลงไปด้วยและก็วางมันบนกระดานไม้ซึ่งผูกไว้กับเชือกอีกที นั่งอยู่อย่างนั้นสามชั่วโมงกว่าจะพร้อมถ่ายได้

ทุกอย่างถูกยึดเอาไว้กับสายคล้องนิรภัย ในขณะที่คอยระวังไม่ให้อะไรหลุดร่วงลงไป คุณก็อาจลืมไปว่าตอนนี้กำลังอยูที่ไหน คุณจะมองเห็นแสงไฟดวงเล็กๆ ในระยะไกลซึ่งก็คือเพื่อนของคุณเอง แต่คุณก็ตะโกนไม่ได้เพราะเสียงจะก้อง จึงต้องใช้วิทยุสื่อสารและพูดเบาๆ เป็นงานที่ไม่ง่ายนัก

คุณใช้การเปิดรับแสงแบบไหน

กฏข้อแรกเลยคือผมจะไม่ใช้ช่องรับแสงกว้างกว่า f/5.6 ส่วนความไวแสงนั้นผมใช้ค่า ISO 800 กับ Nikon D800 ถ้าเป็น D700 ก็ ISO 400 และจะใช้ ISO 800 ก็ต่อเมื่อต้องดึงบางอย่างขึ้นมาเวลาทำใน Photoshop

คุณคิดเรื่องการจัดองค์ประกอบแบบเดียวกับเวลาอยู่บนพื้นดินได้ไหม

หลักการจัดองค์ประกอบก็เหมือนกันไม่ว่าจะอยู่บนดิน หรือใต้ดิน ผมมองหาสิ่งที่น่าสนใจในฉากหน้า ฉากกลางและฉากหลัง ผมพยายามทำสิ่งที่ไม่เคยทำ ลองอะไรใหม่ๆ

ถ้าผมกำลังจะถ่ายการเรียงตัวของหินย้อยขนาดมหึมา ผมก็จะต้องทำให้มันออกมาดูใหญ่ที่สุดเท่าที่จะทำได้เพื่อดึงดูดความสนใจคนดู ผมจึงต้องให้มีคนอยู่ในฉากหลังของภาพเพื่อใช้ขนาดของคนเป็นตัวเปรียบเทียบ จากระยะที่ไกล ถ้าเอาคนมาไว้ฉากหน้าทุกอย่างก็จะดูเล็กลง เพราะไม่ใช่ว่าทุกคนจะนึกออกว่าขนาดของสิ่งที่อยู่ใต้ผืนโลกใหญ่โตแค่ไหน

Into the Light

นักสำรวจถ้ำกำลังปีนออกจากช่องถ้ำขนาดใหญ่ซึ่งเป็นส่วนบนของถ้ำ Boxhead Pot ซึ่งมีผู้บุกเบิกคนแรกคือ Tim Allen ชาวอังกฤษ

Exploring the giant caves of Mulu National Park, Sarawak, Borneo with a primary objective to survey and photograph the largest cave chamber in the world using modern day equipment.

Creating Scale

นักสำรวจถ้ำชาวอังกฤษสองคนทำให้โถงถ้ำนี้ดูมีขนาดใหญ่ เป็นส่วนที่ชื่อ The Great Rubble Heap ของถ้ำ Gouffre Berger ซึ่งอยู่ในแคว้น Vercors ของฝรั่งเศส

Keeping Warm

ถ้ำในหุบเขาสูงมักจะมีอากาศเย็นมาก (3-5 องศาเซลเซียส) นักสำรวจถ้ำจึงต้องสร้างความอบอุ่นด้วยการรออยู่ในผ้าห่มและจุดเทียนให้ อากาศรอบๆตัวนั้นอุ่น

Speedwell Cavern, Derbyshire

นักสำรวจถ้ำพยายามเกาะกำแพงระหว่างที่โดนกระแสน้ำพัดลงไปด้านล่าง น้ำวนนั้นมักจะไหลเร็วและแรงในสภาพอากาศที่ชื้นแฉะมากๆ

Exploring the giant caves of Mulu National Park, Sarawak, Borneo with a primary objective to survey and photograph the largest cave chamber in the world using modern day equipment.

Gunung Mulu National Park

นักสำรวจถ้ำค่อยๆ เดินตามน้ำในถ้ำ Clearwater River Cave ที่เกาะบอร์เนียวซึ่งเป็นถ้ำที่ยาวที่สุดเป็นอันดับแปดของโลก

“ถ้ำที่ลึกลงไปในแนวตั้งต้องอาศัยเทคนิคในการไต่เป็นพิเศษ และคุณก็ต้องมีวิธีการยึดขาตั้งกล้องไว้กับกำแพงถ้ำเพื่อถ่ายภาพ”

Miao Keng, China

เป็นช่องถ้ำที่ลึกที่สุดในโลก เวลาถ่าย Robbie ต้องยึดขาตั้งไว้กับกำแพงถ้ำและถ่ายขณะที่ห้อยตัวอยู่ด้วยเชือก ส่วนเพื่อนที่มาด้วยจะเป็นผู้ยิงแฟลชบัลบ์ให้จากด้านล่างที่ลึกลงไปอีกไกล

DCM136.postcards.DSC3312

The Gouffre Berger, France

ต้องว่ายไปในน้ำเย็นเป็นเวลานาน ในส่วนที่ชื่อ Pseudo Siphon ซึ่งลึกลงไปจากพื้นโลก 1,120 เมตร

Exploring The Gouffre Berger(cave) in the Vercors region of France. At just over 1000m deep, The Gouffre Berger is recognised as one of the best sport trips in the world.

Going In

Robbie และทีมของเขากำลังข้ามทะเลสาบ Lake Cadoux ในถ้ำ Gouffre Berger ด้วยเรือยางขนาดเล็ก ซึ่งเป็นช่วงที่น้ำลึก 4 เมตรและกั้นทางไปยังแม่น้ำ Starless River

สนับสนุนเนื้อหา: www.digitalcamera-thailand.com

อัลบั้มภาพ [Tech Gallery] บันทึกภาพใต้พิภพ จุดที่ลึกที่สุดของโลก ภาพที่ 6 / 9

[Tech Gallery] บันทึกภาพใต้พิภพ จุดที่ลึกที่สุดของโลก

อัลบั้มภาพที่เกี่ยวข้อง

สิ้นสุดการรอคอย โซนี่ไทยเปิดจองกล้องฟูลเฟรมมิเรอร์เลส Alpha 7IV ดีเดย์ 15 พฤศจิกายน ศกนี้

เปิดตัว Olympus PEN E-P7 กล้องมิเรอร์เลส Micro Four Thirds ดีไซน์สวย แต่ไม่ขายไทย

Sony เปิดตัว FX3 เสริมทัพกล้องฟูลเฟรมในตระกูล Cinema Line

โซนี่ไทยเปิดตัวกล้องฟูลเฟรมมิเรอร์เลสระดับเรือธงรุ่น Alpha 1 อัดแน่นเทคโนโลยีล้ำอนาคต